Hulphonden kunnen voor verschillende situaties worden ingezet. De bekendste is misschien wel de blindegeleidehond die ondersteuning biedt bij mensen met een visuele beperking. Maar er zijn ook hulphonden die mensen helpen die bijvoorbeeld psychische aandoeningen hebben, denk aan PTSS, maar ook mensen met lichamelijke beperking. De 34-jarige Mindy van den Broek hoort bij die laatste groep. “Wij vormen één team en gaan mijn leven samen aan!”.
Kun je wat over jezelf en jouw situatie vertellen?
Ik ben Mindy en woonachtig in het mooie natuurrijke Heeze, een dorpje in Noord Brabant, vlak onder Eindhoven. Ik heb onder andere de multisysteemziekte Ehlers Danlos (EDS). Dat is een invaliderende ziekte met een progressief uiterlijk. De problemen uiten zich bij mij vooral in: het snel hebben van bloedingen en blauwe plekken, (sub) luxaties, (goedaardige) tumoren op diverse plekken, problemen in organen zoals; hart-longen-lever-maag-darmen. Verder ben ik 24/7 uitgeput en heb ik altijd pijn in botten, spieren, pezen, aanhechtingen en gewrichten.
En over Tynke, jouw hulphond?
Sinds augustus 2018 vorm ik een team met ADL Hulphond Tynke. ADL staat voor Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen. Tussen Tynke en mij was het liefde op het eerste gezicht. Zij koos mij uit en daagde me meteen uit tot spel en wilde gekroeld worden. Ze bleef al snel bij me staan en ging tegen me aan leunen. Tynke is een Koningspoedel teefje van ruim 3,5 jaar oud, in een hele mooie abrikooskleur. Ze is erg intelligent en leergierig, maar ook mega eigenwijs en eigenzinnig. Ze werkt graag, maar doet het echt voor de persoon, dus voor mij, en zal het niet zomaar voor eenieder doen. Dát vind ik juist ook het mooie en bijzondere aan dit ras.
Ze vindt het heerlijk om te spelen en lekker gek te doen samen. Zo laat ze zich, als ik op de grond zit, standaard met een diepe zucht over mijn bovenlichaam ‘rollen’, zo hoppa tussen mijn benen. Ze vindt het dan heerlijk om helemaal gemasseerd te worden. Tynke heeft echt humor, je ziet haar dan kijken van.. ‘toe dan, baasje, toe nou….’ Of ik zie aan haar oogjes dat ze me voor de gek houdt. Soms best even lastig, want deze dame houdt van uitdagen, maar als je de humor ervan inziet is het ook heerlijk. Ze heeft een heel eigen karaktertje. Makkelijk? Zeer zeker niet, maar ontzettend leuk en lief! Zoals gezegd is mijn ziekte er een met een progressief verloop. Met andere woorden, niemand weet hoe het verder gaat, hoe ver ga ik achteruit? Ga ik achteruit of blijft het stabiel? Maar één ding is zeker, beter wordt het nooit meer.
Tynke geeft mijn leven kleur, geeft mijn dagen meer zin en plezier, zij zorgt voor mij maar ik moet ook voor haar zorgen. En dat is het hele mooie, wij doen het samen, vormen een team en gaan mijn leven samen aan.
Hoe komt het tot het moment dat je een hulphond nodig hebt?
In 2017 ging ik eindelijk zelfstandig wonen. Best een stap. Met de nodige hulp, thuiszorg en mantelzorg wilden we dit proberen te verwezenlijken. Dit bleek al snel veel zwaarder dan gedacht en het vooruitzicht van progressie én dus meer hulp, viel ook mentaal, erg zwaar. Het vooruitzicht om toe te gaan naar 3x per dag in blokken van 2-3 uur op ADL thuiszorg te moeten wachten, een noodknop/alarm in huis moet hebben en constant moeten wachten en afhankelijk zijn was zwaar. Iemand vroeg mij of ik ooit gedacht had aan een hulphond. Dat had ik dus eigenlijk niet vanwege allergie, maar ook dacht ik hierbij vooral aan ‘mensen in een rolstoel’. Toch gaf het idee mij hoop en ben ik mij erin gaan verdiepen.
Mijn artsen en het gehele zorgteam om mij heen waren enthousiast en stonden voor mij klaar. Ik ging rondbellen en kwam zo uit bij Hulphond Nederland. Want tja, ook die allergie was best wel een dingetje. Zij werken ook met Poedels en Doodles, dus ging ik met de ergo, specialist en behandelaars aan de slag om samen met Hulphond Nederland een aanvraag te doen bij de verzekering. Dit was een hele lijdensweg, die gelukkig eindigde met vele excuses maar vooral: een ‘GO’! Tranen van opluchting! Wij hebben het gevierd met een taartje! Pas op dat moment ben ik de rest van mijn omgeving erover gaan vertellen.
Hoe is Tynke op jouw pad gekomen?
Ik ontmoette Tynke op een van de sessiedagen bij Hulphond Nederland. Op deze dagen krijg je theorie, maar ga je ook samen met de medewerkers ontdekken wat je wel of niet prettig vindt aan het gedrag/karakter van een hond. Ook kijken zij goed hoe jij als persoon in elkaar zit, wat voor type hond er bij je zou passen. Tynke zat niet in de kennel bij ze maar, vanwege haar ras, in een extern ‘aftraingezin’. Zij was er toen als ‘oefenhond/kennismaakhond’ voor mij en nog een ander meisje. Daar koos Tynke vooral mij uit. Ze wilde zich door niemand laten aaien en hield een zekere afstand (poedel hè, kieskeurig), maar dit was bij mij dus niet het geval. Ze stond meteen naast mij, trok mijn aandacht en wilde spelen en geaaid worden. Super bijzonder!
De dag erna werd ik gebeld dat ze een mogelijke ‘match’ hadden voor mij. Ik wist het meteen, dat moest ‘Tynke’ zijn. En ja hoor, een paar dagen later kwam ze kennismaken bij mij thuis. Dit ging ook meteen weer helemaal top, ze bleef tegen me aanstaan/ leunen en wilde samen spelen. Ze week niet van mijn zijde, heel erg bijzonder. De verplichte bedenktijd was voor mij dus niet zo lastig, het antwoord was ‘ja’, van zowel de organisatie als van mij, ik wilde dolgraag met haar een team gaan vormen. Zo kwam het dat ze haar verder gingen aftrainen, zodat ze later bij mij geplaatst kon worden.
Was het makkelijker om aan elkaar te wennen?
Het was voor mij allemaal erg nieuw. Tynke is mijn allereerste hond en dan ook nog eens een hulphond. Ik vond het leuk, maar ook echt ontzettend zwaar. De eerste middag dat ze bij mij kwam wonen zal ik niet snel meer vergeten. Ik was uitgeput na de thuistraining, de cliëntbegeleider was weg en ik ging een paar uurtjes naar boven om te slapen. Tynke ging natuurlijk mee, er stond al een mandje op haar te wachten. Beiden vielen me meteen helemaal uitgeput in slaap. Na een paar uurtjes werd ik wakker van iets wat tegen me aanduwde. Tynke stond voor me.. ik schrok me helemaal wild. Kun je het je voorstellen? Je bent geen hond gewend en woont alleen, je doet je ogen open en er staat ineens een hond voor je neus! 😉 Ik schrok zo erg dat ik heel snel omhoog ging zitten, daar schrok Tynke weer zo van dat ze wegstormde en tegen de deur aan liep. Ik moest hard lachen, ook nog van de schrik. En ook zij leek het te snappen en kwam meteen weer naar mij toe, we hebben dus meteen even heerlijk gekroeld.
De tijd erna was fysiek heel erg zwaar. Ik was vaak best onzeker. Doe ik het wel goed? Doe ik haar niet te kort? Ik leerde dat de hond zich vooral aan mij moest aanpassen, maar ik wilde het zo goed doen dat ik me aan haar aanpaste. Gelukkig leerde ik dat al snel en heb ik een hele fijne cliëntbegeleider die mij goede tips gaf. Daarna werd het langzaam steeds vanzelfsprekender en al snel kon ik haar snel al niet meer missen.
We gingen meer en meer een team vormen. Geloof mij, dat is hard werken! Tynke is heel kieskeurig en heeft een sterk karaktertje. Daar moet je mee leren omgaan. Gelukkig ging mij dat al heel snel goed af en wist én weet de juiste snaren te raken. Ik heb haar zelf 30-40 handelingen meer aangeleerd. Dingen die handig of noodzakelijk bleken te zijn in mijn dagelijkse leven, maar ook bepaalde handelingen met het oog op de toekomst.
Een hulphond hebben is fysiek erg zwaar voor mij, het kost immers ook veel tijd en energie. Dat beetje energie die ik heb gaat op aan therapie, ziekenhuisafspraken, maar vooral aan haar. Ondanks dat ik erg achteruit gegaan ben qua gezondheid het afgelopen 1,5 jaar, zou ik haar echt niet meer willen missen. Ze geeft mijn leven zoveel kleur, ze laat mij lachen, maakt de pijn dragelijker en er komen zoveel leuke nieuwe dingen op ons pad. Dat is erg speciaal. Onze band is moeilijk te beschrijven, wij horen gewoon bij elkaar en zijn dol op elkaar! Wij doen alles voor én met elkaar.
Waar helpt zij jou bij?
Ze helpt me door de dag heen met heel erg veel dingen. Ik zal vast allerlei dingetjes vergeten zijn, maar hieronder de belangrijkste dingen die zij doet:
- Deuren en lades openmaken en sluiten;
- Ze raapt alles op wat ik laat vallen (ook héle kleine dingetjes zoals een muntje of een elastiekje);
- Ze helpt me uitkleden; zo trekt ze bv. mijn schoenen, sokken, trui, shirt en hemdje uit
- Ze haalt de was voor me uit de wasmachine;
- Ze kan flesjes drinkvoeding openmaken;
- Ze maakt postpakketjes open;
- Ze haalt in de supermarkt de lage dingen voor me uit de rekken, zoals bv. een zak chips of rijstwafels;
- Ze kan injectiespuitjes uittrekken;
- Verder geeft ze me DPT (Deep Pressure Therapy); op commando kan ik haar op bepaalde lichaamsdelen laten staan of liggen. Ze geeft dan tegendruk, wat drukverhogend en daardoor pijnverlagend werkt;
- Ook signaleert ze vaak. Zo zie ik aan haar gedrag, houding en ademhaling hoe ik er fysiek aan toe ben. Ze wordt onrustiger, gaat hijgen/sneller ademhalen, gaat meer tegen me aanhangen, of gaat mijn handen likken;
- Ze zorgt er regelmatig voor dat ik niet flauwval en houdt me bij bewustzijn door op een ritmische manier en met een bepaalde druk mijn armen en benen te likken. Ze doet dit helemaal uit zichzelf en duwt daarbij mijn broek of shirt aan de kant.
Je hebt ook een Instagram account van Tynke, waarom besloot je dit aan te maken?
Via mijn Instagram @hulphond_tynke geef ik een kijkje in het leven van een ‘onzichtbaar ziek’ iemand en een hulphond. Voor mij is dit dé manier om een eerlijk en reëel kijkje te kunnen geven in ons leven. Het is een soort van missie geworden. Online zie je zoveel perfecte beelden, ik post echter wat ik zelf graag wil en ben over veel onderwerpen erg open en eerlijk. Geen perfectionisme, maar realisme.
Om de lading van het onderwerp af te halen, heb ik ervoor gekozen om Tynke ‘een gezicht’ te geven, ik spreek online dan ook ‘via haar’. Van sociaal, tot interactief en van informatief tot taboedoorbrekend. Ik probeer dit alles een plekje en aandacht te geven op onze socials. Zo heb ik bijvoorbeeld ook een item ‘Dokter Tynke legt uit’ in het leven geroepen. Hierin legt Tynke elke keer iets uit over mijn ziekte of dingen die daarmee te maken hebben. Je ziet ons ook knuffelen, kroelen of samen spelen, je ziet haar aan het werk in diverse situaties, maar je ziet ook de trainingsmomenten. Ook dingen die lastig zijn m.b.t. trainen worden besproken, tevens zie je haar eigenwijze poedelbuien. Ook dit hoort erbij en maakt het, mijn inziens, erg leuk en afwisselend.
Op dit alles krijg ik erg leuke reacties; van mensen voor wie dingen herkenbaar of juist nieuw zijn, mensen die er veel van leren, tot aan reacties als ‘jullie zorgen dagelijks voor een lach op mijn gezicht’. Dát zijn de mooie dingen, dé dingen waarvoor ik het onder andere ben gaan doen. Overigens heeft het mezelf ook geholpen, waar ik eerst volledig ‘onzichtbaar ziek’ was, is nu te zien (aan en door Tynke) dat ik iets mankeer. Ik ben vooral door Tynke, maar ook mede door de socials veel meer open geworden over mijn ziekte.
Ik zet letterlijk ‘mijn voordeur open’ en ‘laat mensen binnenkijken’. Of dat kwetsbaar is? Ja, ontzettend, maar tegelijkertijd ook heel erg mooi en speciaal!
Wat is volgens jou de grootste misvatting over hulphonden?
Oei, dat vind ik lastig. Ik denk: dat ze een wondermiddel zijn, dat ze alles al kunnen of zielig zijn en geen vrije tijd hebben. Hulphonden zijn een hulpmiddel, ik ben dolbij en gelukkig met mijn ‘hulp op pootjes’ maar ze is geen wondermiddel. Ze maakt mij niet beter. Ik ben en blijf ziek. Wel maakt ze mijn leven dragelijker en helpt ze, vergroot ze mijn autonomie en zelfvertrouwen.
Tynke is een koningspoedel, elke hond vergt zijn eigen aanpak, maar dit ras staat bekend om hun slimheid maar ook hun enorme eigenwijsheid en eigenzinnigheid. Ze werkt dan ook echt met mij samen en voor mij, niet zomaar voor een ander, en al helemaal niet voor brokjes of snoepjes. We doen het samen. Een hulphond ‘hebben’, het trainen ‘bijhouden’ en nieuwe dingen aanleren, is leuk, maar dit komt niet aanwaaien en is keihard werken.
Verder is het absoluut niet zielig als hondjes ‘een hulphond’ worden. Het is juist bijzonder, de hond vindt dit leuk, is enthousiast en het werk past hem als een jas. Anders worden de hondjes bij Hulphond Nederland namelijk géén hulphond. Ze moeten graag willen werken en plezier hebben én het werk aankunnen! Hier wordt gelukkig heel erg goed naar gekeken en dit alles wordt nauwlettend in de gaten gehouden (ook in de jaren dat de hond werkt voor de cliënt). Er wordt ook gekeken wat voor type werk of type baasje goed bij de hond zou passen. Ook dit vergt perfect maatwerk om te komen tot superteams!
Dus nee.. zielig, zijn ze zeer zeker niet! Ze zijn eigenlijk best wel bevoorrecht en hebben een super belangrijke taak. Deze honden krijgen 24/7 aandacht, uitdaging en knuffels van hun baasje. Aanraken en aaien door derden leidt ze alleen maar af, haalt ze uit hun concentratie en brengt ze in de war. Dát is zielig, aan aandacht zeker geen gebrek voor al deze kanjers!